กาพย์ร่ายไม้ ๑๒
๐ เมื่อนั้นพระเถร ผู้ชื่่อมาลัย
ถามเจ้าภพไตร ไมตรีใจงาม
ดูก่อนบพิตร รูปจะขอถาม
ไมตรีใจงาม บอกให้แจ้งใจ ฯ
๐ พระราชสมภาร ท่านสร้างชื่อใด
คนทั้งแดนไตร งามยิ่งนักหนา
สิ่งใดที่ได้ ย่อมงามโสภา
พระช่างสร้างมา แต่ก่อนฉันโด ฯ
๐ ข้าแต่พระเถร ผู้ชื่อมาลัย
พระได้ถามไถ่ ข้าจะแถลงเอง
ข้าจะบอกบุญ แต่ก่อนปางเพรง
พระเถรจำเอง บอกแก่ฝูงชน ฯ
๐ เมื่อแรกจะก่อ จะสร้างกุศล
จะใคร่โปรดตน แลฝูงเทพา
ข้าจึงบำเพ็ง สร้างสมภารมา
ข้าพระรจนา บรรจงทุกอัน ฯ
๐ สิบหกอสงไขย กำไรแสนกัลป์
ประณีตทุกอัน บรรจงแต่งทาน
ชื่อวิริยาธิกะ โพธิสมภาร
ความเพียรชื่นบาน อิ่มเนื้ออิ่มใจ ฯ
๐ พระเศียรแห่งข้า เป็นที่รักใคร่
ข้าตัดออกให้ เป็นทานเหลือหลาย
พระเนตรแห่งข้า ดั่งตาลูกทราย
ให้ทานมากมาย กว่าดวงดารา ฯ
๐ ให้ทั้งเนื้อหนัง สิ้นทั้งกายา
แต่เชือดให้มา มากกว่าพื้นธรณี
โลหิตอันแดง ในแห่งกายนี้
สำรอกให้มี ยิ่งสมุทรคณนา ฯ
๐ พระศลข้านี้ เป็นที่เสน่หา
ให้ผู้ปรารถนา เป็นทานเหลือหลาย
ให้ทั้งลูกรัก อันเกิดแต่กาย
ให้ทานมากมาย พ้นที่คณนา ฯ
๐ ให้ทั้งเมียรัก อันร่วมเสน่หา
แก่ผู้ปรารถนา ยาจกเข็ญใจ
เราได้ให้ทาน เป็นการภายใน
จะประมาณได้ นับกัปป์โกฎิ์กัลป์ ฯ
๐ เมื่อข้าได้ตรัส สรรเพชฌ์ทรงธรรม์
ฝูงคนทั้งน้ัน งามทั้วโลกีย์
ผู้ตาบอดบ้า หูหนวกบัดสี
รูปชั่วอัปรีย์ บ่มิพบศาสนา ฯ
๐ อันข้าไม่เจรจา มุสาวาทา
ยาจกมาหา บ่ห่อนได้พราง
มากน้อยตามได้ ข้าให้ไปพลาง
บ่่ได้ขัดขวาง ให้ตามปรารถนา ฯ
๐ เมื่อข้าจะตรัส เป็นพระศาสดา
คนอ่างพะยักหน้า ใบ้บ้าบ่มี
ศาสนาแห่งข้า ล้วนแต่คนดี
คนโฉดเหล่านี้ มิทันศาสนา ฯ
๐ ข้าพระฟังธรรม ชื่นใจปรีดา
บ่ได้เจรจา พูดพร่ำน้ำลาย
เมื่อข้าจะตรัส เป็นพระฤาสาย
คนเซอะงมงาย บ่ได้มาพาน ฯ
๐ เมื่อข้าให้ตัว แห่งข้าเป็นทาน
อาบน้ำสำราญ ให้ทานบรรจง
เมื่อข้าได้ตรัส เป็นพระพุทธองค์
ผู้งามยิ่งยง จึงได้มาทัน ฯ
๐ ข้าประจงทาน ทุกสิ่งทุกอัน
ให้ทานครบครัน ย่อมล้วนดีดี
เมื่อข้าได้ตรัส ในแผ่นดินนี้
คนมักฆ่าตี บ่เข้ามาได้ ฯ
๐ พระสงฆ์มีศีล เดินมาแต่ไกล
ข้าเห็นดีใจ ข้าไหว้กราบกราน
เม่ื่อข้าได้ตรัส สรรเพชญดาญาณ
คนอันพิการ บ่เกิดมามี ฯ
๐ ข้ารักษาใจ ให้ชืนบานดี
เมื่อแจกทานนี้ บ่ได้ซบเซา
บุญข้าดั่งนี้ แลนะพระเจ้า
คนนอกซบเซา บ่ได้เกิดมี ฯ
๐ ผู้ใดจะใคร่ พบพระไมตรี
ตั้งใจให้ดี อย่าได้ซบเซา
ทำบุญฟังธรรม อย่าได้ง่วงเหงา
จึงจะพบเรา เมื่อเป็นศาสดา ฯ
๐ ผู้ใดไข้เจ็บ ข้าได้รักษา
ให้ข้าวให้ยา แก่คนทั้งหลาย
เมื่อข้าได้ตรัส สรรเพชฌ์สมหมาย
ฝูงชนทั้หลาย บ่เกิดโรคา ฯ
๐ ผู้ใดจะใคร่ พบพระศาสนา
เร่งให้ทานยา จีงจะพบพระองค์
ได้ให้ทานยา อายุยืนยง
จะพบพระองค์ คือพระศรีอารย์ ฯ
๐ข้าถวายข้าวน้ำ กับทั้งยวดยาน
ให้เครื่องหอมหวาน ดอกไม้นานา
เมื่อข้าได้ตรัส เป็นพระศาสดา
ฝูงคนเกิดมาา ย่อมล้วนดีดี ฯ
๐ ข้ารักข้าใคร่ เป็นมิตรไมตรี
บ่ได้ยายี เบียดเบียนใครใคร
เมื่อข้าไต้ตรัส สรรเพ็ชญเลิศไตร
มารกำจัดไกล อยู่นอกจักรวาล ฯ
๐ ข้าให้ข้าวน้ำ โภชนาอาหาร
ผู้ได้รับประทาน อิ่มเนื้ออิ่มใจ
เมื่อข้าได้ตรัส เป็นพระขณะใด
อาหารตระการใจ บริบูรณ์ถ้วนถึ ฯ
๐ ข้าให้ผ้าอัน เนื้อละเอียดเนื้อดี
ทั้งกว้างท้ังดี ด้วยใจศรัทธา
ผู้ใดได้ไป ดีใจนักหนา
เพราะให้ทานผ้า กว้างยาวตระการ ฯ
๐ เมื่อข้าได้ตรัส สรรเพชฌดาญาณ
ฝูงคนพิการ กำจัดออกไป
ข้าให้ช้างม้า รถราเลิศไตร
เรือน้อยเรือใหญ่ ให้แก่พระสงฆ์ ฯ
๐ ทาสีทาสา ให้ตามจำนง
สิ่งใดยวดยง บรรจงให้ทาน
เมื่อข้าได้ตรัส สรรเพชฌดาญาณ
เกิดสุขสำราญ แก่สัตว์เนืองนอง ฯ
๐ ข้าจะโปรดฝูงสัตว์ ให้พ้นจำจอง
ช่วยสัตว์ทั้งผอง ให้พ้นทุกขา
เมื่อข้าจะตรัส เป็นพระศาสดา
จะโปรดฝูงประชา ให้ถึงมรรคผล ฯ
๐ ข้าตั้งไมตร แก่สัตว์ถ้วนตน
ข้าเอ็นดูคน เสมอกันทั้งหลาย
คร้ันข้าได้ตรัส เป็นพระฤาสาย
ฝูงสัตว์หญิงชาย สุขเกษมเปรมใจ ฯ
๐ ข้าเลี้ยงพระสงฆ์ ให้อิ่มเอมใจ
หญิงชายใดใด ให้อิ่มทั้วกัน
ครั้นข้าได้ตรัส สรรเพชฌ์ทรงธรรม์
แม้่น้ำทุกอัน เต็มฝั่งทุกสาย ฯ
๐ ข้าได้ให้ทาน ทุ้ังภายในกาย
มากนักเหลือหลาย พ้นที่่จะพรรณนา
ท้ังทานภายนอก พ้นที่อุปมา
ทำเพียรอุตส่าห์ มากล้นพ้นไป ฯ
๐ เวียนว่ายเวียนเกิด แต่ท่องเที่ยวไป
สวรรค์สุราลัย มนุษย์โลกา
เป็นดิรัจฉาน ทุกสัตว์นานา
นรกนานช้า ยิ่งกว่าแสนปี ฯ
๐ แต่ทำเพียรมา อุตส่าห์ทั้งนี้
ด้วยเมตตามี แก่สัตว์ทั้งหลาย
จะชนะสัตว์ไป ให้พ้นอบาย
ทรมานพระกาย สิบหกอสงไขย ฯ
๐ เมื่อข้าได้ตรัส ฝูงสัตว์ชื่นใจ
สารพัดสิ่งใด บริบูรณ์ทุกอัน
ว่าง่ายสอนง่าย น้ำใจเป็นธรรม์
เกิดมาครั้งน้ัน บริสุทธิ์ผ่องใส ฯ
๐ ข้าแต่พระเถร ผู้ชื่อมาลัย
พระคุณจงไป บอกชาวโลกีย์
ให้เขาเร่งทำ สารพันอันดี
ให้ทานมากมี ถ้วนทุกสิงอัน ฯ
๐ ให้เร่งจำศีล อุตส่าห์ฟังธรรม์
ฝูงคนทั้งน้ัน จะพบพระไมตรี
พระเถรเจ้าบอก ให้จงถ้วนถี่
ว่าพระไมตรี สั่งเราลงมา ฯ
๐ คร้ันเขาได้ฟัง ตั้งใจศรัทธา
จะสมปรารถนา พบพระศรีอารย์
เมื่อน้ันพระเถร เธอรับโองการ
แห่งพระศรีอารย์ ว่าสาธุดี ฯ
๐ ดูก่อนบพิตร รุปไปบัดนี้
ถึงชาวโลกีย์ แล้วจะบอกกันไป ฯ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น